به نقل از «اقتصاد آنلاین»

از نقاشی های کودکتان متوجه شوید چه چیزی در سر دارد

تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۱۸۰۱۱

تفسیر نقاشی کودکان توسط روانشناسان کودک چرا تفسیر نقاشی کودک مهم است؟ تفسیر عناصر در نقاشی کودکان: رنگ ها: تناسب ها: محل شروع نقاشی: روابط: شکل انسان ها: گوش ها: دهان: دستان: بازوها یا پاها: اعضای خانواده: درختان: خانه: خورشید: ابر و باران: رنگین کمان: استفاده بیش از حد از یک رنگ: ناقص بودن نقاشی: نماد شخصیت های مختلف در نقاشی کودک: خشونت در نقاشی کودکان: سن کودک: چه زمانی کشیدن نقاشی های خشونت آمیز جای نگرانی دارد؟ مواردی در نقاشی کودکان که نیاز به بررسی بیشتر دارد: وجود موارد زیر در نقاشی کودک، نیاز به بررسی بیشتر دارد: نکایت بیشتر درباره روانشناسی نقاشی کودک: از سوی دیگر، شرط مهم در تفسیر نقاشی را فراموش نکنید: تفسیر نقاشی کودکان توسط روانشناسان کودک

به گزارش اقتصاد آنلاین، بر اساس یافته های آکادمی روانکاوی کودکان و بزرگسالان آمریکا، نقاشی احساسات فرد را به سطح می آورد و چیزهایی را نشان می دهد که شاید کودک نمی تواند در کلمات بیان کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تفسیر نقاشی کودک می تواند پنجره ای به درک بهتر آنان باز کند.

چرا تفسیر نقاشی کودک مهم است؟

کودکان همیشه خود را در نقاشی هایشان تجلی می دهند. می تواند احساسات باشد یا مشکلی که او را آزار داده است. یک نگرانی یا حادثه.

چیزهایی که از نقاشی کودکان به دست می آید برای تشخیص کافی نیست. آنها فقط نشانه هایی هستند که باعث می شوند کودک را بهتر بشناسید یا حتی ناراحتی او را تشخیص دهید که می تواند گذرا یا دائمی باشد. اما فراموش نکنید که با یک تفسیر نمی توان به درک کافی از کودک رسید. نقاشی ها در طول زمان و تکرار عناصر در آنها اهمیت دارد.

از سوی دیگر، حرف ها و داستان هایی که کودک می گوید نیز در تفسیر نقاشی او مهم است.

تفسیر عناصر در نقاشی کودکان:

هر چیزی که در این متن با آن روبه رو می شوید در مورد کودکان بزرگ تر، از ۴ تا ۱۲ سال، صدق می کند. با این حال، فراموش نکنید که روانشناسی نقاشی کودک و تفسیر رنگ ها و اشکال وابسته به فرهنگ است و ممکن است در فرهنگ های مختلف متفاوت باشد.

در نقاشی کودکان باید عناصری را تفسیر کنید که بیشتر از بقیه تکرار می شوند و بنیادی هستند.

به علاوه، فراموش نکنید که در زمان تفسیر نقاشی کودک باید از دستور دادن و نظر دادن در مورد نقاشی او خودداری کنید. به او نگویید که چطور نقاشی کند یا صورت که آبی نیست و درخت ها صورتی نیستند.

استفاده از رنگ های غیرواقعی یا موضوعات جدید و عجیب، نشانه خلاقیت هستند. پس اجازه دهید خلاقیت کودک شکوفا شود.

رنگ ها:

هر چه کودک سن و سال کمتری داشته باشد، بیشتر عاشق بازی با رنگ ها و امتحان کردن همه آنها در نقاشی هایش است.

استفاده هر چه بیشتر از رنگ ها نشان دهنده شادی و هیجان در زندگی است. سبز نشانه شادی و سازگاری است. رنگ های گرم و روشن مانند نارنجی و زرد نشانه هوش، انرژی و شادی و رنگ های تیره نشان دهنده غم و اندوه هستند.

استفاده بیش از حد از رنگ قرمز و مشکی و نیز کشیدن خون و خشونت در نقاشی باید مورد توجه قرار گیرد.

تناسب ها:

هر در نقاشی و به خصوص در تفسیر نقاشی کودکان برای تشخیص روحیاتشان، هارمونی و تعادل اهمیت دارد. اگر کودک خود را خیلی کوچک می کشد می تواند نشان دهنده احساس ناامنی و فرومایگی باشد.

به همین ترتیب، میزان فضای اشغال شده در صفحه نیز اهمیت دارد. پر کردن تمام صفحه نشان دهنده آن است که کودک پذیرای محیط اطراف خود است. زمانی که کودک تنها از مرکز یا گوشه های کاغذ استفاده می کند نشان دهنده ناامنی یا رابطه مشکل دار است.

محل شروع نقاشی:

در تفسیر نقاشی کودک باید به نقطه آغاز نقاشی نیز توجه کرد که نشان دهنده وضعیت ذهنی اوست، اما بیشتر در مورد کودکان بزرگ تر با مهارت های حرکتی ظریف بهتر به کار می رود.

کودکی که از سمت چپ صفحه نقاشی می کشد، خجالتی و درون گراست و نیازمند حضور فعال تر یک بزرگتر است. کودکی که از سمت راست نقاشی می کشد نشان دهنده کودکی اجتماعی و عاشق ارتباط گرفتن است.

روابط:

این مورد به خصوص در ارتباط با افراد خانواده اهمیت دارد. معمولا کودک کسی را اول می کشد که بیشتر از بقیه به او اهمیت می دهد و او را تحسین می کند. وقتی کودک کسی را کمی بزرگ تر می کشد یعنی او را فرد غالب و سرکوبگر یا قدرتمند می داند.

عدم وجود یک نفر از خانواده در نقاشی کودک می تواند نشان دهنده حسادت یا تعارض با او باشد.

در نقاشی های دخترم متوجه شدم در بسیاری از آنها فقط من و او هستیم (که این نشانه خوبی از ارتباط صمیمی ماست) و در بسیاری از آنها پدر وجود ندارد.

«ولی مامان، یاد نیست؟ آن روز فقط من و تو در پارک بودیم.» این درست است و به علاوه همسر من در شهر دیگری کار می کند و چند روز در هفته در خانه نیست.

پس مراقب باشید، وقتی هشداری وجود ندارد، هر چیزی را به معنای بد تفسیر نکنید.

شکل انسان ها:

از سن ۵ سالگی به بعد، شکل انسان باید با تمام اعضا نشان داده شود. در تفسیر نقاشی کودکان از معانی زیر استفاده می شود:

گوش ها:

نبود آنها نشان دهنده عدم تمایل به گوش دادن به حرف های دیگران است.

دهان:

نبود آن به معنی آن است که چیزی وجود دارد که کودک نمی خواهد بگوید.

دستان:

وقتی بزرگ و کشیده باشند، نشان دهنده رفتن به سمت دیگران و رابطه با دیگران است.

بازوها یا پاها:

فقدان آنها نشان دهنده عدم بلوغ، وابسته بودن به والدین یا فقدان شخصیت رشد یافته مستقل از مادر است.

اعضای خانواده:

برای تفسیر نقاشی کودک جهت ارتباط او با اعضای خانواده، باید به موقعیت کودک با دیگران دقت کنید.

زمانی که کودک وسط، میان والدین، قرار دارد بدین دلیل است که احساس امنیت و محافظت شدن دارد. اگر کودک خیلی کوچک تر از والدین است یا در گوشه ای تنهاست، ممکن است احساس تنهایی و در حاشیه بودن داشته باشد.

درختان:

درخت بسیار مهم است زیرا نشان دهنده ارتباط با خود است. شاخه های بلند به معنی برون گرایی و شاخه های کوتاه به معنی روح ترسیده است. ریشه ها به معنی پایه های خانوادگی محکم است و از آن بهتر وجود برگ و میوه است.

این دو انقدر مهم هستند که اگر کودکی از کشیدن آن امتناع کند، بدین معنی است که چیزی در روابط خانوادگی او اشتباه است.

خانه:

پناهگاه، جهان کوچک ما، درست است؟ نمادی از حفاظت از هر فرد.

این موارد عناصر مهم خانه در تفسیر نقاشی کودک است:

وجود در و پنجره

دودکش، گل و دیگر جزئیات

یک جاده یا مسیر

 وجود در و پنجره به معنی استقبال از جهان بیرون است، همین امر در مورد مسیر منتهی به خانه صدق می کند.

هر چه جزئیات بیشتری کشیده شود، مانند دود در دودکش، گل ها و غیره نشان دهنده حس شادی و امنیت در خانه است.

خورشید:

این عنصر مهم دیگر در نقاشی کودکان است. خورشید نشانه رابطه پدرانه است.

وجود خورشید در میانه صفحه، در حالت درخشش و شکوه کامل، به معنی ارتباط خوب با پدر و حس شادی و اعتماد به نفس نسبت به خود است. یک خورشید نصفه و نیمه در گوشه صفحه به معنی حس اضطراب نسبت به شخص در قدرت، معمولا پدر، است. خورشیدی که پشت ابرها پنهان شده علامت اضطراب و افسردگی همراه با حس ناامیدی از شرایط موجود است.

ابر و باران:

وجود ابر و باران زیاد در نقاشی می تواند نشان دهنده ترس و اضطراب در کودک باشد. اگر این طور باشد، کودک در بیشتر موارد خود را زیر ابر می کشد.

رنگین کمان:

خبر خوب این است که وجود رنگین کمان پر از رنگ نشان دهنده پیام های مثبت و حس امید به آینده است. کودکی که در نقاشی هایش رنگین کمان می کشد، دید مثبتی به آینده دارد.

استفاده بیش از حد از یک رنگ:

شاید از خودتان می پرسید چرا نقاشی فرزند ۵ ساله شما، تماما سیاه است. آیا رنگ های دیگر را نمی بیند؟ استفاده بیش از حد از یک رنگ خاص در تفسیر نقاشی کودک حرف های زیادی در مورد خلق و خوی او دارد.

آبی معمولا نشانه افسردگی و قرمز علامت خشم است. اما همیشه این طور نیست. برخی از کودکان به یک رنگ خاص علاقه ویژه ای دارند و به همین جهت آن را بیشتر به کار می برند.

نگرانی بیشتر در مواردی است که تمام نقاشی ها تک رنگ هستند، به خصوص اگر سایه خاکستری داشته باشند. این می تواند نشانه ای از کور رنگی، مشکلات عصبی یا اختلالات روانی باشد.

ناقص بودن نقاشی:

اگر کودک نقاشی خود را ناکامل رها می کند یا خطوط کمرنگ می کشد، شاید نیاز به تشویق بیشتر دارد. وجود خطوط ناقص و نیمه کاره نشان دهنده ناامنی و تردید در کودک هستند.

اصلاح بیش از حد نقاشی و پاک کردن چند باره طرح ها نشان دهنده اضطراب است. از سوی دیگر، وجود تزئینات زیاد از حد نشان دهنده نیاز کودک به توجه است.

نماد شخصیت های مختلف در نقاشی کودک:

کودک تکانشی: شکل های بزرگ، فقدان گردن، عدم تقارن در اعضا

کودک نگران و مضطرب: ابر، باران، پرنده های در حال پرواز، آدم های بدون چشم

کودک خجالتی: آدم های کوتاه، بدون بینی و دهان، دست های چسبیده به بدن

کودک خشمگین: دست ها و دندان های بزرگ، دست های بلند، چشم های لوچ، رنگ قرمز، اشکال خشونت آمیز

کودک ناامن: هیولاها، سرهای کوچک، بدون دست، اشکال کج و کوله

خشونت در نقاشی کودکان:

همیشه وجود خشونت در نقاشی کودکان جای نگرانی ندارد، اما گاهی تکرار آن می تواند به معنی وجود چیزی باشد که کودک را آزار می دهد.

سن کودک:

نقاشی های خشونت آمیز بسته به سن کودک معانی مختلفی دارند. بر اساس دایره المعارف سلامت کودکان، هر چند کشیدن نقاشی هایی با موضوع خشونت، هیولا یا خون آشام برای نوجوانان طبیعی است، اما این مسئله در مورد کودکان کم سن و سال بسیار غیرطبیعی است.

پیش از سن ۹ سالگی، کودکان بیشتر چیزهایی را می کشند که در محیط اطراف خود دیده اند: خانواده، دوستان، حیوانات یا اشیای خانه. بنابراین اگر کودکی کم سن و سال یک صحنه خشونت آمیز را بکشد، باید این احتمال را داد که او با آن صحنه رو به رو شده است. پس کشیدن صحنه بریده شدن سر یک نفر یا تجاوز به یک کودک جای بررسی و نگرانی دارد.

اگر با این نوع نقاشی در دفتر فرزندتان روبه رو شدید، از او بخواهید داستانش را برای شما تعریف کند. داستانی که برایتان می گوید در تفسیر نقاشی کودکان اهمیت دارد.

به علاوه، برای صحبت با مشاور کودک و نوجوان در این زمینه، لازم است میزان مواجهه فرزندتان با خشونت را نیز ارزیابی کنید. اگر او در هفته های اخیر با صحنه های خشونت آمیز در تلویزیون رو به رو شده است یا چیزی در خانه و از سوی اطرافیان دیده است، طبیعی است که برای هضم چیزی که درک نمی کند، آن را نقاشی کند.

کشیدن نقاشی صحنه های خشونت آمیز نوعی استراتژی برای دور شدن از تنش توسط کودک است. او سعی می کند خشونتی را که شاهد آن بوده است به کس دیگری نسبت دهد (یکی از کاراکترهای نقاشی).

چه زمانی کشیدن نقاشی های خشونت آمیز جای نگرانی دارد؟

در حالی که کشیدن تنها یک نقاشی حاوی خشونت مسئله مهمی برای نگرانی نیست، تکرار آن توسط کودک به مشاوره توسط روانشناس کودک نیاز دارد.

مشاور می تواند مشخص کند که فرزند شما از چه چیزی رنج می برد.

در عین حال، هر چند کشیدن نقاشی های حاوی خشونت از سوی نوجوانان تا حدی طبیعی است، اما همراهی آن با علائم انزوا، افسردگی، افت تحصیلی و پرخاشگری در وی نیاز به بررسی و مشاوره را نشان می دهد.

مواردی در نقاشی کودکان که نیاز به بررسی بیشتر دارد:

گاهی عجیب ترین نقاشی اصلا نشان دهنده چیز مهم و نگران کننده ای نیست، اما گاهی ساده ترین نقاشی چیزهای زیادی از درون و روان کودک نشان می دهد.

وجود موارد زیر در نقاشی کودک، نیاز به بررسی بیشتر دارد:

اگر روند نقاشی کودک به شکل ناگهانی و شدید عوض شده است. برای مثال، اگر پیش از این فرزندتان هیچ وقت طرح های خشونت آمیز نمی کشید و به تازگی شروع به کشیدن این تصاویر کرده است، باید بررسی شود. همانطور که گفتیم یک مرتبه طراحی برای تفسیر نقاشی کودک کافی نیست. این روند باید در نقاشی کودک تکرار شود تا محل نگرانی باشد.

اگر کودک بیشتر از رنگ قرمز و سیاه استفاده می کند می تواند نشانه افسردگی یا پرخاشگری و خشم پنهان باشد. اگر فرزندتان فقط از این رنگ ها استفاده می کند، شاید بد نباشد که با یک مشاور کودک صحبت کنید.

کودکی که اعضای خانواده را به شکل عجیبی می کشد، برای مثال حذف یکی از اعضای خانواده به طور کامل یا دور کشیدن خود از دیگران جای بررسی دارد.

نکایت بیشتر درباره روانشناسی نقاشی کودک:

به فرزندتان سختگیری نکنید. اجازه دهید او خودش در آرامش نقاشی بکشد. نقاشی دنیای خلاقیت کودکان است و باید لذت از آن سر جای باشد.

او را وادار به کشیدن چیزی نکنید. به او اصرار نکنید که رنگ ها را تغییر دهد.

در عین حال، بیش از حد بر تفسیر نقاشی کودک اصرار نکنید. گاهی نقاشی هیچ چیزی برای گفتن ندارد و صرفا یک نقاشی است.

از سوی دیگر، شرط مهم در تفسیر نقاشی را فراموش نکنید:

حرف های کودک در زمان نقاشی کشیدن مهم هستند. بدون این حرف ها نمی توان به اطلاعات فوق تکیه کرد و نقاشی را تفسیر کرد. حرف های کودک را گوش دهید. برای نقاشی اش چه داستانی تعریف می کند؟

یادتان هست که در بالا گفتم پدر در نقاشی فرزندم غائب بود؟ اما فرزندم برای آن دلیل داشت. چون او نقاشی روزی را کشیده بود که فقط من و او به پارک رفته بودیم و پدرش در محل کار بود.

از فرزندتان سوال کنید. مثلا این آدم ها در نقاشی اش در حال چه کاری هستند؟ چرا این لباس را پوشیده اند. این چه چیزی است که روی درخت کشیده؟ حرف های او چیزهای زیادی را درباره روان فرزندتان نشان می دهد.

 

منبع: سیمیاروم

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: روانشناسی نقاشی نیاز به بررسی بیشتر استفاده بیش از حد تفسیر نقاشی کودک تفسیر نقاشی کودکان کشیدن نقاشی نقاشی کودکان خشونت در نقاشی خشونت آمیز اعضای خانواده نقاشی کودک تواند نشان نشان دهنده فراموش نکنید سوی دیگر نشان می دهد رنگین کمان اگر کودک یک رنگ حرف ها رنگ ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۱۸۰۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکارهای جایگزین تنبیه بدنی در کودکان

یک روانشناس در مورد تنبیه کودک گفت: شما می‌توانید با استفاده از محرومیت‌سازی، محدویت‌های کلامی یا تقویت منفی به صورت غیرفیزیکی کودک را تنبیه کنید. چرا که تنبیه بدنی می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را برای کودک به همراه داشته باشد.

به گزارش ایسنا، سحر پهلوان‌نشان روانشناس کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان تعریف تنبیه از دیدگاه روانشناسی گفت: در روانشناسی کودکان و نوجوانان، تنبیه را به عنوان یکی از شیوه‌های رایجی که ذیل رفتار درمانی به شمار می‌آید در نظر می‌گیرند، شیوه‌ای که برای آموزش برخی از مفاهیم یا اجتناب از انجام برخی از موارد، توسط خانواده‌ها یا افرادی که در حوزه آموزش، تعلیم و تربیت هستند می‌تواند اعمال شود.

شکل‌های مختلفی از تنبیه وجود دارد

این روانشناس در ادامه با بیان اینکه کلمه تنبیه در نظر عوام، همان تنبیه فیزیکی و بدنی است، گفت: ما شکل‌های مختلفی از تنبیه را داریم برای مثال شکلی از تنبیه می‌تواند به شکل تقویت منفی باشد. در شکل دیگر از تنبیه، کودک از موضوع مثبتی که برای او لذت یا خوشحالی به همراه داشته دور شود، یا در اختیار او قرار نمی‌دهیم. بنابراین شما می‌توانید با استفاده از محرومیت‌سازی، محدویت‌های کلامی یا تقویت منفی به صورت غیرفیزیکی کودک را تنبیه کنید. چرا که تنبیه بدنی می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را برای کودک به همراه داشته باشد.

از تنبیه بدنی در موارد خاصی استفاده می‌شود

پهلوان نشان تأکید کرد: تنبیه‌ها اگر بخواهند مؤثر باشند نباید جسمی و فیزیکی باشند مگر در مواقعی که یک آسیب جدی متوجه کودک می‌شود یا کودک ناخواسته آسیب جانی که به فرد دیگر یا به اموال و دارایی دیگران وارد می‌کند. مثلاً  آتش‌افروزی‌هایی که برخی کودکان انجام می‌دهند یا بازی‌های خطرناکی که می‌تواند حتی منجر به مرگ کودک یا فرد همسال او شود. یا برای بچه‌هایی که سابقه مشکلات رفتاری مانند اوتیسم و کم‌توانی ذهنی‌ دارند، چون قوه ادراک آنان از لحاظ شناختی رشد پیدا نکرده است. در برخی مواقع از تنبیه‌های فیزیکی هم استفاده می‌شود. ولی در مواردی غیر از این، بیشتر توصیه می‌شود که از شیوه تنبیه‌های غیر جسمی مثل تقویت منفی، محروم‌سازی، تقویت‌های مثبت و .. استفاده شود.

ما شکل‌های مختلفی از تنبیه را داریم برای مثال شکلی از تنبیه می‌تواند به شکل تقویت منفی باشد.در شکل دیگر از تنبیه، کودک از موضوع مثبتی که برای او لذت یا خوشحالی به همراه داشته دور شود، یا در اختیار او قرار نمی دهیم. محرومیت سازی، تنبیه‌های غیرکلامی مانند سکوت یا پاسخ ندادن پدر یا مادر در موقعیت‌های مدنظر آنها، شیوه های دیگری از تنبیه غیر جسمی هستند.

عوامل تأثیرگذار بر تنبیه کودکان

این روانشناس ادامه داد: برای آموزش مفاهیم خاص مانند نظم نخست باید منظور خود از نظم را برای کودک مشخص کنیم. به کودک نشان دهیم رعایت نظم می‌تواند پیامدهای مثبت به همراه داشته باشد و عدم رعایت  آن می‌تواند به تنبیه‌های مانند محرومیت از امتیاز خاص منجر شود.‌

وی افزود: نکته دوم درباره مؤثر بودن تنبیه‌ها این است که باید متناسب با کاری که کودک انجام داده یا نداده، تنبیه انجام شود. مثلاً اگر کودک درس خود را نخواند ما نمی‌توانیم به او بگوییم که خوب من به تو قول داده بودم که آخر هفته تو را به شهربازی ببرم و الان نمی‌برم. قول‌هایی که به کودک داده می‌شود اساساً باید اجرا شوند. در واقع در حال حاضر عدم اجرای این قول یک بی‌اعتمادی را در کودک ایجاد می‌کند. بنابراین تنبیه یا محرومیت مد نظر باید حول‌ محور همان موضوع و یا در فاصله‌ی نزدیک به آن موقعیت و نه در روزهای آینده باشد.

پهلوان نشان خاطرنشان کرد: شدت تنبیه‌ها باید متناسب با سن کودک در نظر گرفته شود مثلاً زمانی باید صحبت از محروم‌سازی شود که کودک کار اشتباهی را انجام داده است. این زمان بندی باید براساس سن کودک باشد یعنی اگر کودک 3 ساله است حدوداً بین 3 تا 6 دقیقه بعد از انجام کار خطا، تنبیه مناسب صورت گیرد.

این روانشناس گفت: توصیه ما این است که والدین بیشتر بر روی رفتارهای مثبت کودک تمرکز کنند که بتواند برای کودک تشویق به همراه داشته باشد. از این رو وقتی کودک خطایی انجام می دهد و در لحظه مورد تنبیه قرار می‌گیرد باید کوچک‌ترین اتفاق مثبت را هم مورد تشویق قرار داد. این تشویق‌ها می‌تواند تصدیق کلامی، تشویق اجتماعی و نظام اقتصاد ژتونی(پاداش دادن به کودک درقبال رفتارهای مطلوب) باشد. تا کودک برای انجام رفتارهای درست، انگیزه بیشتری پیدا کند. با این شیوه اگر کودک برای جبران اشتباه تلاشی انجام دهد. با استفاده از اقتصاد ژتونی می‌تواند یک تعدادی از آن مجازات و یا تنبیه‌هایی که برای او در نظر گرفته‌شده، را کاهش داد.

تأثیرات منفی تنبیه بدنی در کودکان‌

این روانشناسی درباره‌ تأثیرات منفی تنبیه بدنی در کودکان گفت: تأثیرات آن را از منظر گوناگون می‌توان بررسی کرد. این که کودک در چه بازه سنی قرار داشته باشد، یا جنس کودک چی باشد، یا کدام یک از والدین در چه موقعیت مکانی و زمانی این تنبیه را انجام داده باشند، متفاوت است. در قسمت اول یکی از تبعات این گونه از تنبیهات احساس شرم و نقص را در کودک به همراه می‌آورد که ممکن است نسبت به آن فرد تنبیه‌کننده پدر، مادر، مربی یا هر فرد دیگری، احساس ناکامی ایجاد شود که متعاقب آن می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را در ادامه برای کودک ایجاد کند.

 پهلوان‌نشان ادامه داد: یکی دیگر از واکنش‌های که کودک در مقابل تنبیه بدنی می‌تواند انجام می‌دهد پرداختن به کارهایی است که والدین به آن حساس هستند. به این روش معمولا کودکان والدین خود را کنترل می‌کنند.

وی معتقد است: در فضای یادگیری مشاهده‌ای هم کودک یاد می‌گیرد که این یک شیوه‌ای است که خانواده می‌تواند  به وسیله آن به اهدافش برسد. بنابراین او هم در ارتباط با همسالان هم‌جنس یا غیر هم‌جنس خود و یا افرادی بزرگ‌تر از خود می‌تواند به کار ببرد. شیوه‌ای برای کسب توجه و به هدف رسیدن کودک از این منظر که دیگران را مجبور کند تا یکسری کارهایی را برای او انجام دهند.

 این  روانشناس تأکید کرد: غیر از موردی که گفته شد ما شاهد یک فاصله‌گیری عاطفی هم در بچه‌ها هستیم. اگر اولین شیوه‌ خانواده وقتی‌که کودک اشتباه یا خطایی را انجام می دهد، شیوه تنبیه فیزیکی و داد و بیدادهای همراه با آن باشد، باعث می‌شود که ویژگی‌هایی مانند صبر، تحمل ناکامی یا به تأخیر انداختن ارضای نیازها در بچه‌ها با مسائل زیادی مواجهه شود که آسیب‌های آن در دوران بعدی زندگی کودک هم برای ما کاملاً مشخص است. کودک از پدر و مادر خود فاصله می‌گیرد و خلأهای عاطفی زیادی برای او به وجود می‌آید و این موضوع خیلی مواقع باعث می‌شود که ارتباط ایمن کودک با منابع دل‌بستگی اولیه او مثل پدر و مادر هم  دستخوش تغییر شود.

خشم، انزجار، تنفر، پرخاش، طیف وسیعی از هیجان‌های منفی که می‌تواند برای کودک اتفاق بیافتد برای او عادی می‌شود و به ابعاد مختلف زندگی کودک هم سرایت پیدا می‌کند.

وی در ادامه گفت: خیلی وقت‌ها ما با والدین مخصوصاً والدینی با حالت تکانشی‌تر یا سابقه اختلالات روان‌شناختی یا آستانه تحمل پایین صحبت می‌کنیم، می‌گویند که من در آن لحظه متوجه نشدم که چه اتفاقی افتاده است و بعد از آن هم پشیمان شدم. اما آن آسیبی که تنبیه بدنی حتی برای بار اول در ذهن یک کودک ایجاد کند، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را داشته باشد.

 پهلوان‌نشان خاطرنشان کرد: البته خود اختلال‌های روان‌شناختی یا اختلال خاص والدین در این زمینه باید ارزیابی شود، تا در نظر گرفته شود که رفتار کودک چه طرح‌واره‌ای را در ذهن والدین فعال می‌کند که با اشتباه کودک خشم عجیب غریبی در مادر یا پدر فعال می‌شود که به طبع آن رفتار فیزیکی بر روی کودک انجام می گیرد.

اگر اولین شیوه‌ی خانواده وقتی‌که کودک اشتباه یا خطایی را انجام می دهد، شیوه تنبیه فیزیکی و دادو بیدادهای همراه با آن باشد باعث می‌شود که ویژگی‌هایی مانند صبر، تحمل ناکامی یا به تأخیر انداختن ارضای نیازها در بچه‌ها با مسائل زیادی مواجهه شود که آسیب‌های آن در دوران بعدی زندگی کودک هم برای ما کاملاً مشخص است. کودک از پدر و مادر خود فاصله می‌گیرد و خلأهای عاطفی زیادی برای او به وجود می‌آید و این موضوع خیلی مواقع باعث می‌شود که ارتباط ایمن کودک با منابع دل‌بستگی اولیه او مثل پدر و مادر هم  دستخوش تغییر شود.

علت مقابله به مثل کودکان در تنبیه بدنی‌

این روانشناس کودک در پاسخ به سؤالی درباره‌ی این‌که چرا بچه‌ها وقتی مورد تنبیه بدنی قرار می‌گیرند دقیقاً مقابله به مثل می‌کنند و همان رفتار را در مقابل والدین انجام می‌دهند، گفت: در سنین تقریباً 3تا 6 سالگی که کودکان در مرحله دوم روان‌شناختی خود هستند نیروی اراده در حال شکل گرفتن است. این نیروی اراده و آن مقاومت گرایی‌ها و منفی‌گرایی‌هایی که کودکان دارند. باعث نه گفتن‌ آنان می‌شود و در سطح جسمی هم کودک متوجه توانایی بدنی و ماهیچه‌ای خود شده است و می‌خواهند در مقام عمل این توانایی را نشان دهد تا ببیند آیا دقیقاً می‌توانند همان کار را انجام دهد.

پهلوان‌نشان تأکید کرد: به هر حال منبع الهام کودک والدین هستند تصور آن‌ها این است که اگر والد کاری را انجام می‌دهد این کار، درست است. بنابراین او هم امتحان می‌کند تا ببیند آن نتیجه‌ای که والد می‌خواهد از کودک بگیرد کودک هم می‌تواند آن نتیجه را از والد بگیرد؟ به همین خاطر است که می‌گوییم  از آنجایی که بچه‌ها مشاهده کنندگان قوی هستند و تقریبا در 5 تا 6 سال اول زندگی‌شان هم این شخصیت روانی در حال شکل گیری است، اکیدا توصیه می‌شود تا جایی که امکان دارد، گفتگوی همدلانه بدون برانگیختگی احساس شرم و نقص در کودک اتفاق بیافتد تا هیجان کودک به شکل درستی بررسی شود. البته تنبیه اصولی مانند محرومیت، تقویت منفی، جداسازی یا شیوه‌های غیرکلامی با توجه به شرایط سنی و روشی صحیح می‌تواند یکی از روش‌های کارآمد در تربیت کودک باشد.

این  روانشناس در ادامه گفت: مسئله بعدی که به شدت توصیه می‌کنیم این است که خانواده‌ها انتظارات‌شان را از کودکان در سطح متعارف، منطقی و مطلوب متناسب با سن، جنس و ویژگی‌های تحولی کودکان قرار دهند، در کنار آن پیامدهایی‌ که انجام یا عدم انجام آن رفتار، با شکل‌های مختلف به کودک گفته شود.

اصرار کودکان بر درستی اشتباهی که انجام می‌دهند

 پهلوان‌نشان در پاسخ به سوال دیگری درباره‌ مقاومت کودکان و اصرار آن‌ها بر اشتباه نبودن کارشان اظهار کرد: دلایل زیادی باعث می‌شود که کودک اصرار بر درست بودن کار خود داشته باشد. اگر کودک در بازه‌ سنی 3 تا 6 سال باشد این مقاومت و منفی‌گرایی اساسا جزو شاخصه‌های تحولی او است. والدین باید از شیوه‌های دیگر و به شکل غیر مستقیم مانند استفاده از کارتون‌ها، قصه‌ها، نمایش ها و بازی با عروسک‌ها، سعی کنند آن مفهوم را آموزش دهند.

وی ادامه داد: از دلایل دیگری که باعث می‌شود بچه‌ها اشتباهات خود را نپذیرند این است که کودک در فضای ذهنی خود این داده را دارد که من اگر الان به اشتباه خود اقرار کنم کتک می‌خورم چون قبل‌تر از این هم همین موضوع اتفاق افتاده است.

این روانشناس کودک گفت: اساسا والدین در تنبیه‌های خود به دنبال راه‌حل مسئله نیستند بلکه به دنبال آن هستند که آن احساس شرم و نقص در کودک بالا بیاد و به او بقبولانیم که تو مقصر هستی. در صورتی که صورت مسئله اصلی ما باید آن اتفاق باشد. زمانی که کودک دارد به چهره والدین نگاه می‌کند و می‌بیند که این والدین بسیار برافروخته هستند و شاید ابزار خاصی هم در دست داشته باشند. مسلما از پذیرفتن اشتباه خود اجتناب می‌کند. از سوی دیگر در دوره‌ای که کودک استقلال‌ورزی را تجربه می‌کند، آن احساس شرم  برای او آزار دهنده است. بنابراین شاید بهتر باشد در موقعیتی که هم والد عصبانی است و هم کودک پذیرا نیست. شروع به تنبیه کردن یا شکافتن مسئله نکنیم و اجازه دهیم کمی زمان بگذرد تا بار هیجانی فروکش کند.

وی در پایان با تاکید بر اینکه باید والدین تمرکز خود را روی خود اتفاق بگذارند. تصریح کرد: بچه‌ها متمرکز بر حال هستند و آینده‌نگری ندارند. ممکن است کاری را هم به اشتباه انجام بدهند. ولی واقعاً نیت عامدانه‌ای نبوده است. به این دلیل بعضی وقت‌ها کودکان می‌گویند که من نمی‌دانستم که این اتفاق می‌افتد و فقط می‌خواستم تجربه کنم. از این رو ما باید بر روی گفت‌وگوی همدلانه‌ای با کودک تمرکز کنیم و ببینیم که کودک در آن لحظه چگونه فکر می‌کرده و چه احساسی را داشته و چه هیجانی را تجربه کرده است.

انتهای پیام